Балалар туклануы куркынычсызлыгы кагыйдәләре
Балаларның һәм яшүсмерләрнең рациональ туклануы – аларның гармонияле үсешен, психомотор һәм интеллектуаль үсешен, организмның инфекцияләргә һәм башка уңайсыз тышкы факторларга тотрыклылыгын тәэмин итә торган мөһим шартларның берсе.
Тулы туклануның бурычы-балалар организмының энергия чыгымнарын тулысынча каплау, аны төп туклыклы матдәләр, витаминнар, минераллар һәм җитәрлек күләмдә су белән тәэмин итү. Балаларның азык рационын аларның яшенә, җенесенә, яшәү зонасына, эшчәнлек характерына һәм физик йөкләнешенә карап баланслау зарур.
Балаларны тукландыруны оештыруны махсус документлар регламентлый. 2025 елның 1 мартыннан СанПиНга үзгәрешләр үз көченә керде. Гомуми белем бирү оешмаларында Роспотребнадзор белән килештерелгән 14 көнлек яисә 21 көнлек тәүлеклек туклану рационнары кулланыла. Алар ашамлыкларның оптималь энергетик кыйммәтен һәм химик балансын тәэмин итә, аларны чиктәш көннәрдә кабатламый. Укучылар өчен менюда тыелган ризыклар һәм ашамлыклар юк: йомырка тәбәсе, эремчек һәм ит белән коймак, флотча (ит фаршы белән) макарон, кисеп туралган йомырка белән макарон, окрошка һәм салкын ашлар, закуска консервалары, ит һәм балык ашлары, салкын, сельдь форшмагы, ысланган ит гастрономия эшләнмәләре һәм казылыклар, гөмбәләр, фритюрада кыздырылган азык-төлек продуктлары, тиз әзерләнә торган коры азык концентратларыннан беренче һәм икенче ашамлыклар һәм башкалар.
Балаларны тукландыру өчен ризыклар әзерләгәндә продуктларның файдалы үзлекләрен һәм аларның азык кыйммәтен максималь саклый торган ысуллар кулланыла (парда әзерләү, кайнату, кыздыру, пешерү, пешерү, кертү), ачы борыч һәм башка ачы (кыздыргыч) тәмләткечләр, үсемлек майлары нигезендә ясалган сөт продуктлары кулланылмый.
Кайбер гомуми белем бирү оешмаларында буфетлар яисә азык-төлекне автомат рәвештә бирә торган вендинг автоматлары урнаштырылган, анда укучылар төрле продукция сатып ала ала. Ассортимент шулай ук Роспотребнадзор органнары белән килештерелә. Әмма шуны истә тотарга кирәк, ашамлыклар тулы кыйммәтле иртәнге яки төшке ашны алыштыра алмый.
Моннан тыш, балаларга шәхси гигиена кагыйдәләрен үтәү: ашар алдыннан кулларын сабын белән яхшылап юу мөһим. Шулай ук дымлы тастымаллар яки антибактериаль гель кулланырга мөмкин.
Санщит сайтында санитария куркынычсызлыгы һәм куркыныч авыруларны профилактикалау буенча файдалы мәгълүмат күбрәк.рус.
Чыганак: https://санщит.рус/