Телефон мошенниклыгын профилактикалау
Телефон алдаулары хәзерге вакытта «социаль инженерия» ысуллары белән тормышка ашырыла, ул мәгълүматны ачу яки мәгълүматка керү өчен кемне дә булса алдау ысулы буларак билгеләнә. Мошенниклар кешеләрне җинаять максатларында манипуляциялиләр. Кеше аңына психологик алымнар кулланып «взлом» ясала.
Хәзерге вакытта телефон аша алдауның иң киң таралган ысулларына түбәндәгеләр керә:
- Мошенник үзен хокук саклау органнары хезмәткәре (РФ ФСБ, Прокуратура, Тикшерү комитеты хезмәткәре) итеп күрсәтә һәм бер төркем затларның җинаять юлы белән алынган акчаларны куллану өчен клиентның шәхси счетын кулланганын хәбәр итә; аннан соң кабат акчаларны алу яки аларны «имин счетка»күчерү буенча гамәлләр тәкъдим ителә.
- Мошенник «Госуслуги» порталы белгече яки кәрәзле элемтә операторы тарафыннан клиентның электрон почтасына хатлар, мәгълүмат, белешмәләр (пенсияне яңадан исәпләү,... керемнәре,... башка кызыксындырган мәгълүматның штрафлары турында) алу, шулай ук телефон абонент номерын үзгәртү, сим-картаның гамәлдә булу вакыты тәмамлану (ул еш кына банк картасына Мобиль хезмәт буларак бәйләнгән) сылтавы белән тәкъдим ителә.
- Мошенник банк хезмәткәре булып таныштыра һәм кемдер клиент исеменнән кредит рәсмиләштерергә яки аның счетында шәхси тупланмалар белән манипуляцияләр ясарга тырышуы турында хәбәр итә, һәм клиентка рөхсәтсез кредит рәсмиләштерүдән саклану өчен, мөмкин кадәр тизрәк беренчесенә кредит рәсмиләштерергә яки чит кеше тарафыннан рәсмиләштерелгән суммага охшаш суммага кредит алырга тәкъдим ителә.
Клиент җинаять җаваплылыгы белән куркытып, барлык сөйләшүләрне сер итеп саклауны таләп итә; мәгълүматны беркемгә дә, хәтта күршеләргә яки якын туганнарга да җиткерергә ярамый дип хәбәр ителә. Мошенниклар гражданнарның гамәлләрен тулысынча контрольдә тоталар, алар белән даими рәвештә телефон аша аралашуны таләп итәләр, гражданны банк бүлекчәсенә кредит рәсмиләштерү һәм алу өчен җибәргәндә, банк хезмәткәре белән аралашканда, банк хезмәткәрләренең кайсысының мошенниклык кылуда катнашканын һәм киләчәктә аны гамәлгә ашыруда катнашканын аңлар өчен, кредит алу өчен уйлап чыгарылган максатларны (ашыгыч сатып алу, медицина дәвалау, төзелеш) атауны күрсәтәләр тоту.
Телефон мошенниклыгының өстәмә ысуллары да бар:
- Кәрәзле телефон счетлары белән махинация. Клиентка акчаның кесә телефоны счетына хаталы күчерелүе турында хәбәр яки шалтырату килә һәм аны хуҗасына кайтаруны сорап мөрәҗәгать ителә. Шул ук вакытта полициягә яки мобиль элемтә операторына телефонны томалауны таләп итеп мөрәҗәгать итү белән янаулар да булырга мөмкин.
Бәлагә эләккән туганы турында хәбәр (күп очракта бу юл-транспорт ҺӘЛАКӘТЕНДӘ гаепле буларак күрсәтелә) мәсьәләне хәл итү өчен финанс ярдәме сорап. Бәлагә эләккән туганы турында шалтырату, гадәттә, төн уртасында стационар телефонга килә, анда ярым йоклап яткан корбанга автомобиль һәлакәте, җәяүлегә бәрелү, поезд һәлакәте яки балалары, оныклары яки дуслары белән булган башка вакыйгалар турында хәбәр ителә.
Лотереяда җиңү турында хәбәрләр, банктан туган көне хөрмәтенә акчалата бүләк рәвешендә бонуслар алу, башка вакыйга. Яңалык лотереянең техник чыгымнарын каплауга күчерүне яки акчалата бүләкне күчерү өчен банк картасы һәм смс-хәбәрдән код реквизитларын хәбәр итүне таләп итә.
Шулай ук чат-ботлар ярдәмендә россиялеләрне алдауның яңа ысулы турында да әйтергә кирәк.
Номерны алыштыру технологиясен куллану фактлары таралган, шалтыратучының номеры буларак банкның, төрле хокук саклау ведомстволарының рәсми телефоны куела (алар турында мәгълүмат Интернет челтәрендә ирекле рәвештә бар, күрсәтелгән структуралар җитәкчеләре мәгълүматлары).
Дистанцион мошенниклар акчаларын урлау максатыннан гражданнарның аңына тәэсир итүнең манипулятив тактикаларын даими камилләштерәләр. Мошенникларның ысулларын белү финанс югалтулардан сакланырга, аларның психологик тотрыклылыгын арттырырга ярдәм итәчәк.